“งานคือเงิน เงินคืองาน บันดาลชีวิต” ไม่แน่ใจว่าคำนี้ใครเป็นคนเขียน แต่เราคงปฏิเสธไม่ได้ว่า มันคือความจริงของชีวิตเราทุกคนที่ว่า เราทุกคนยังคงต้องทำงานหาเงินเพื่อมาสนับสนุนปัจจัยสี่ของเราให้สามารถดำรงชีวิตอยู่ได้อย่างไม่เดือดร้อนผู้อื่น รวมทั้งเงินก็คือการที่เราจะต้องทำงาน เพื่อพัฒนาชีวิตของเราให้เจริญก้าวหน้าผ่านการทำงาน จนบันดาลชีวิตให้เราสามารถที่อยู่รอดปลอดภัยได้จนถึงวัยที่ต้องลาลับโลกใบนี้ไป น่าคิดนะคะ “งานคือเงิน เงินคืองาน บันดาลชีวิต”
ขอบคุณรูปภาพจาก: http://www.aseanthai.net/
แต่การหางานในยุคประเทศไทย 4.0 ซึ่งเป็นยุคที่กำลังจะมีการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างทางเศรษฐกิจจากปัจจุบันที่เน้นอุตสาหกรรมหนัก ไปสู่ “Value-Base Economy” หรือ “เศรษฐกิจที่ขับเคลื่อนด้วยนวัตกรรม” ก็ทำให้เราต้องหันมาทบทวนเส้นทางอาชีพหรือเส้นทางการวางแผนทางการเรียนของเราว่าเหมาะสมกับยุคนี้ และยุคที่กำลังจะเข้ามาในอนาคตนี้หรือเปล่า เราได้มีการเตรียมตัวเอง สร้างองค์ความรู้ ความสามารถ ความเชี่ยวชาญ หรือ ทักษะอะไรบ้าง เพื่อให้สอดคล้องกับสิ่งที่กำลังจะเข้ามา โลกเปลี่ยนแต่เราไม่เปลี่ยน ก็อาจจะสร้างปัญหาให้เราในการปรับตัวไปสู่อนาคตได้เหมือนกัน สิ่งที่เราต้องทำคือการประเมินสถานการณ์ว่ายุคประเทศไทย 4.0 นี้ เค้าต้องการคนที่มีทักษะแบบไหน และในตอนนี้เรามีทักษะนั้นบ้างอยู่หรือเปล่า ถ้าเราไม่มีแล้วเราสามารถอยู่รอดในสังคมการงานของเราปัจจุบัน หรือมีเงินทุนที่เพียงพอที่ได้วางแผนไว้แล้วหลังจากเกษียณก็ไม่น่ากังวลใจ แต่ถ้าไม่ใช่ และถ้ามันเกิดอะไรไรขึ้นมาที่ทำให้ชีวิตเราเปลี่ยนแปลง เราจะยังสามารถไปต่อได้หรือเปล่า ฝากให้ชวนคิดนะคะ
ก่อนจะเข้าสู่ทักษะเด็ดที่เราต้องเตรียมตัว ขออ้างอิงถึงบทความ(http://www.admissionpremium.com/news/1377) ที่กล่าวถึงประเทศไทย 4.0 โดยสรุปอย่างย่นย่อว่า การเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้น จะเปลี่ยนตั้งแต่โมโดล แบบเดิมที่ “ทำมาก ได้น้อย” เป็น “ทำน้อย ได้มาก” แทน มี 3 มิติ ที่จะมีการเปลี่ยนแปลงโดยหลักการคือ
-
เปลี่ยนจากการผลิตสินค้า “โภคภัณฑ์” ไปสู่สินค้าเชิง “นวัตกรรม”
-
เปลี่ยนจากการขับเคลื่อนประเทศด้วยภาคอุตสาหกรรม ไปสู่การขับเคลื่อนด้วยเทคโนโลยี ความคิดสร้างสรรค์ และนวัตกรรม
-
เปลี่ยนจากการเน้นภาคการผลิตสินค้า ไปสู่การเน้นภาคบริการมากขึ้น
ดังนั้น “ประเทศไทย 4.0” จึงเป็นการเปลี่ยนผ่านทั้งระบบใน 4 องค์ประกอบสำคัญ คือ
-
เปลี่ยนจากการเกษตรแบบดั้งเดิม (Traditional Farming) ในปัจจุบัน ไปสู่การเกษตรสมัยใหม่ ที่เน้นการบริหารจัดการและเทคโนโลยี (Smart Farming) โดยเกษตรกรต้องร่ำรวยขึ้น และเป็นเกษตรกรแบบเป็นผู้ประกอบการ (Entrepreneur)
-
เปลี่ยนจาก Traditional SMEs หรือ SMEs ที่มีอยู่ที่รัฐต้องให้ความช่วยเหลืออยู่ตลอดเวลา ไปสู่การเป็น Smart Enterprises และ Startups ที่มีศักยภาพสูง
-
เปลี่ยนจาก Traditional Services ซึ่งมีการสร้างมูลค่าค่อนข้างต่ำ ไปสู่ High Value Services
-
เปลี่ยนจากแรงงานทักษะต่ำไปสู่แรงงานที่มีความรู้ ความเชี่ยวชาญ และทักษะสูง
ซึ่งจะมี “5 กลุ่มเทคโนโลยีและอุตสาหกรรมเป้าหมาย” ประกอบด้วย
-
กลุ่มอาหาร เกษตร และเทคโนโลยีชีวภาพ (Food, Agriculture & Bio-Tech)
-
กลุ่มสาธารณสุข สุขภาพ และเทคโนโลยีทางการแพทย์ (Health, Wellness & Bio-Med)
-
กลุ่มเครื่องมืออุปกรณ์อัจฉริยะ หุ่นยนต์ และระบบเครื่องกลที่ใช้ระบบอิเล็กทรอนิกส์ควบคุม (Smart Devices, Robotics & Mechatronics)
-
กลุ่มดิจิตอล เทคโนโลยีอินเตอร์เน็ตที่เชื่อมต่อและบังคับอุปกรณ์ต่างๆ ปัญญาประดิษฐ์และเทคโนโลยีสมองกลฝังตัว (Digital, IoT, Artificial Intelligence & Embedded Technology)
-
กลุ่มอุตสาหกรรมสร้างสรรค์ วัฒนธรรม และบริการที่มีมูลค่าสูง (Creative, Culture & High Value Services)
เมื่อเราพอเข้าใจภาพของ “ประเทศไทย 4.0” แล้วว่าทิศทางจะเป็นอย่างไร อนาคตแนวโน้มตลาดแรงงานบ้านเราจะเป็นอย่างไร สิ่งที่สำคัญที่สุดเหมือนที่กล่าวไว้ข้างคือ การเตรียมตัวของเรา (Preparing Yourself) เพื่อให้ทันกับสถานการณ์และยุคสมัยที่มีการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว ด้วย 5 ทักษะที่สำคัญดังนี้ค่ะ
-
ทักษะการออกแบบและธุรกิจดิจิตอล (Digital Design & Business Skills)
ในยุคนี้และยุคถัดไป เราจะใช้ชีวิตโดยปราศจากเทคโนโลยีนั้นยากมาก เพราะมันจะเข้าไปเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตโดยที่เรารู้ตัวและไม่รู้ตัว หากเราเข้าใจในโลกเทคโนโลยีเราก็จะเข้าใจในโลกดิจิตอล แต่แค่เข้าใจนั้นไม่สามารถตอบโจทย์ตลาดแรงงานในอนาคตได้ ถ้าเราสามารถออกแบบและสร้างธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับดิจิตอลได้ต่างหากคือทักษะที่สำคัญ -
ทักษะคิดสร้างสรรค์ หรือการคิดวิเคราะห์ (Creative & Critical Thinking Skills)
หลังจากนี้อุตสาหกรรมจะเปลี่ยนจากแข่งขันทางด้านภาคอุตตสหกรรมเป็นการแข่งขันทางด้านเทคโนโลยีและการออกแบบเชิงสร้างสรรค์อย่างมีนัยยะ รวมถึงมีวิธีการคิดอย่างพินิจพิเคราะห์สร้างมูลค่าเพิ่มให้กับงาน สินค้าและบริการได้อย่างแตกต่างเหนือความคาดหมาย จะทำให้เราเป็นผู้ที่มีทักษะที่มีความต้องการในตลาดสูงด้วยเช่นกัน -
ทักษะการวิเคราะห็ข้อมูล และข่าวสาร (Database & Information Analytical Skills)
ในโลกของข้อมูลมหาศาล (Big-Data) และ ข่าวสารที่มากมาย (Huge Information) ทำให้ทักษะในการวิเคราะห์ข้อมูลข่าวสารจึงเป็นสิ่งที่จำเป็นสำหรับอนาคต เพราะข้อมูลและข่าวสารที่ปรากฎนั้น เราจำเป็นต้องมีทักษะในการแยกแยะว่าอันไหนเท็จอันไหนจริง อันไหนมีประโยชน์นำมาใช้ต่อยอดได้อันไหนควรมองข้าม เป็นต้ -
ทักษะความสามารถที่หลากหลาย (Multi-skills)
หากเรายังเป็นแรงงานที่แรงกายหรือแรงงสมองอยู่ก็ตาม สิ่งสำคัญที่เราจะต้องเพิ่มในตัวเราคือ ทัษะการทำงานที่หลากหลาย สามารถทำงานได้หลายอย่าง ๆ (แต่ไม่ใช่ทำงานหลายอย่างในเวลาเดียวกันนะคะ) -
ทักษะการสร้างความสัมพันธ์และสื่อสารระหว่างบุคคล (Interpersonal & Communication Skills)
เนื่องจากทุกวันนี้และต่อ ๆ ไป เราทุกคนต่างมีปฏิสัมพัทธ์กันในโลกไซเบอร์ซะส่วนใหญ่ จึงทำให้ทักษะในการพูดคุยสื่อสารกันในระดับบุคคลหรือชุมชนลดต่ำลงไป ดังนั้นถ้าใครมีหรือสร้างทักษะนี้ได้รับรองชิวเลยค่ะ